Ibnu Rusyd atau nama lengkapnya Abu Walid Muhammad Ibnu
Ahmad lahir di Kardova pada tahun 1126. Beliau ahli falsafah yang
paling agung pernah dilahirkan dalam sejarah Islam. Pengaruhnya bukan
sahaja berkembang luas didunia Islam, tetapi juga di kalangan masyarakat
di Eropah. Di Barat, beliau dikenal sebagai Averroes.
Keturunannya terdiri daripada golongan yang berilmu dan ternama.
Bapanya dan datuknya merupakan kadi di Kardova. Oleh itu, beliau telah
dihantar untuk berguru dengan Ibnu Zuhr yang kemudiannya menjadi rakan
karibnya. Ibnu Rusyd mempelajari ilmu fiqh dan perubatan daripada
rakannya yang juga merupakan tokoh perubatan yang terkenal di Sepanyol,
Ibnu Zuhr yang pernah bertugas di sebagai doktor istana di
Andalusia.Sebelum meninggal dunia, beliau telah menghasilkan bukunya
yang terkenal Al Taysir. Buku itu telah diterjemahkan ke dalam bahasa
Latin dan bahasa Inggeris dengan judul Faclititation of Treatment.
Selain menjalin perhubungan yang akrab dengan Ibnu
Zuhr, Ibnu Rusyd juga mempunyai hubungan yang baik dengan kerajaan Islam
Muwahidin. Hubungan ini telah membolehkan Ibnu Rusy dilantik sebagai
hakim di Sevilla pada tahun 1169. Dua tahun kemudian, beliau dilantik
menjadi hakim di Kardova.Selepas beberapa waktu menjadi hakim, beliau
dilantik sebagai doktor istana pada tahun 1182 berikutan persaraan Ibn
Tufail. Ramai yang berasa cemburu dan dengki dengan kedudukan Ibnu
Rusyd. Kerana desakan dan tekanan pihak tertentu yang menganggapnya
sebagai mulhid, beliau dibuang ke daerah Alaisano.Setelah selesai
menjalani tempoh pembuangannya, beliau pulang semula Kardova.
Kehadirannya di Kardova bukan sahaja tidak diterima, tetapi beliau telah
disisihkan oleh orang ramai serta menerima pelbagai penghinaan daripada
masyarakatnya.Pada lewat penghujung usianya, kedudukan Ibnu Rusyd
dipulihkan semula apabila Khalifah Al-Mansor Al-Muwahhidi menyedari
kesilapan yang dilakukannya. Namun, segala kurniaan dan penghormatan
yang diberikan kepadanya tidak sempat dikecapi kerana beliau
menghembuskan nafas terakhirnya pada tahun 1198.Kematiannya merupakan
kehilangan yang cukup besar kepada kerajaan dan umat Islam di Sepanyol.
Beliau tidak meninggalkan sebarang harta benda melainkan ilmu dan
tulisan dalam pelbagai bidang seperti falsafah, perubatan, ilmu kalam,
falak, fiqh, muzik, kaji bintang, tatabahasa, dan nahu.
Antara karya besar yang pernah dihasilkan oleh Ibnu
Rusyd termasuklah "Kulliyah fit-Thibb" yang mengandungi 16 jilid,
mengenai perubatan secara umum, Mabadil Falsafah (Pengantar Ilmu
Falsafah), Tafsir Urjuza yang membicarakan perubatan dan tauhid, Taslul,
buku mengenai ilmu kalam, Kasyful Adillah, yang mengungkap persoalan
falsafah dan agama, Tahafatul Tahafut, ulasannya terhadap buku Imam
Al-Ghazali yang berjudul Tahafatul Falaisafah, dan Muwafaqatil Hikmah
Wal Syari'a yang menyentuh persamaan antara falsafah dengan agama. Siri
karya tulisan tersebut menunjukkan betapa penguasaan Ibnu Rusyd dalam
pelbagai bidang dan cabang ilmu begitu ketara sekali sehingga usaha
untuk menterjemahkan tulisan beliau telah dilakukan ke dalam bahasa
lain. Buku "Kulliyah fit-Thibb" telah diterjemahkan ke dalam bahasa
Latin pada tahun 1255 oleh Bonacosa, orang Yahudi dari Padua. Kemudian
buku itu diterjemahkan ke dalam bahasa Inggeris dengan judul General
Rules of Medicine. Hasil pemikiran yang dimuatkan dalam tulisannya,
terutamanya dalam bidang falsafah, telah mempengaruhi ahli falsafah
Barat. Dua orang ahli falsafah Eropah, iaitu Voltaire dan Rousseau
dikatakan bukan sekadar terpengaruh oleh falsafah Ibnu Rusyd, tetapi
memperolehi ilham daripada pembacaan karyanya.
Pemikiran Voltaire dan Rousseau telah mencetuskan era
Renaissance di Perancis sehingga merobah wajah Eropah keseluruhannya
sebagaimana yang ada pada hari ini. Masyarakat Barat sebenarnya
terhutang budi kepada Ibnu Rusyd keranapemikirannya, sama ada secara
langsung ataupun tidak langsung, telah mencetuskan revolusi di benua
Eropah.Pemikirannya memungkinkan masyarakat di sana keluar daripada
zaman kegelapan menuju era kemajuan industri yang pesat. Hospital Les
Quinze-Vingt yang juga merupakan hopital pertama di Paris didirikan oleh
Raja Louis IX berdasarkan model hospital Sultan Nuruddin di Damsyik
yang kaedah perubatannya merupakan hasil daripada idea dan pemikiran
Ibnu Rusyd.Ibnu Rusyd juga telah menulis sebuah buku mengenai muzik yang
diberi judul "De Anima Aristoteles" (Commentary on the Aristotle's De
Animo). Hasil karyanya ini membuktikan betapa Ibnu Rusyd begitu
terpengaru dan tertarik oleh ilmu logik yang dikemukakan oleh ahli
falsafah Yunani, Aristotle.
Pembicaraan falsafah Ibnu Rusyd banyak tertumpu pada
persoalan yang berkaitan dengan metafizik, terutamanya ketuhanan. Beliau
telah mengemukakan idea yang bernas lagi jelas, dan melakukan
pembaharuan semasa membuat huraianya mengenai perkara
tersebut.Pembaharuan ini dapat dilihat juga dalam bidang perubatan
apabila Ibnu Rusyd memberi penekanan tentang kepentingan menjaga
kesihatan. Beberapa pandangan yang dikemukakan dalam bidang perubatan
juga didapati mendahului zamannya. Beliau pernah menyatakan bahawa demam
campak hanya akan dialami oleh setiap orang sekali sahaja.Kehebatannya
dalam bidang perubatan tidak berlegar di sekitar perubatan umum, tetapi
juga merangkum pembedahan dan fungsi organ di dalam tubuh manusia.
Ilmu pengetahuan yang dimiliki oleh Ibnu Rusyd turut
menjangkau bidang yang berkaitan dengan kemasyarakatan apabila beliau
cuba membuat pembahagian masyarakat itu kepada dua golongan iaitu
golongan elit yang terdiri daripada ahli falsafah dan masyarakat
awam.Pembahagian strata sosial ini merupakan asas pengenalan pembahagian
masyarakat berdasarkan kelas seperti yang dilakukan oleh ahli falsafah
terkemudian, seperti Karl Max dan mereka yang sealiran dengannya.Apabila
melihat keterampilan Ibnu Rusyd dalam pelbagai bidang ini, maka tidak
syak lagi beliau merupakan tokoh ilmuwan Islam yang tiada tolok
bandingannya. Malahan dalam banyak perkara, pemikiran Ibnu Rusyd jauh
lebih besar dan berpengaruh jika dibandingkan dengan ahli falsafah yang
pernah hidup sebelum zamannya ataupun selepas kematiannya.
